Jani Georgiadis en Hasan Kaya
Het is een warme lentemiddag, de deur van het atelier staat open. De tram rinkelt en het geroezemoes van de straat dringt binnen. Er heerst een gezellige drukte bij Kaya Kledingreparatie, voorheen de Kleermakerij. De oude kleermaker Jani en zijn vrouw Arina zitten aan tafel voor een gesprek over het kleermakersvak, terwijl de jonge kleermaker Hasan de koffie uitserveert. Ondertussen meet hij zijn klanten hier en daar de maat. Verdwijnt er iemand in een pashokje. En roept er iemand bij het weggaan: ‘Dit is de beste kleermaker van Rotterdam!’. Welkom in het centrum van Rotterdam!
‘Dit is precies wat ik mis’, zegt Jani. ‘De gezelligheid, de bezigheden, het contact met de mensen in een leuke buurt’. ‘Ik had niet willen stoppen’. Hij is 73 jaar als hij om gezondheidsredenen moet stoppen met het atelier.
Jani komt als gastarbeider naar Nederland in 1965. Hij is 27 jaar als hij via een uitzendbureau een jaarcontract ondertekent voor een baan bij de kabelfabriek in Alblasserdam. ‘Dat was nog in de tijd dat arbeiders gevraagd werden in Nederland te komen werken’, vertelt zijn vrouw. Jani woont in Kozanie, een klein dorpje op het vaste land van Griekenland. ‘Er is wel werk, maar je verdient niet veel’. Werken op de tabaksplantage van zijn ouders is niet hoe hij zijn toekomst ziet. Hij wil meer.
‘Of het zwaar is of lastig was in Nederland’, vraag ik. ‘Niet echt, je gaat gewoon aan de slag en denkt er niet bij na’. Tegenover me zit een innemende vriendelijke man. Door zijn ziekte heeft hij wat problemen met zijn geheugen en spraak, maar hij oogt levendig en heeft nog steeds een heldere levensvisie.
‘De liefde voor zijn vrouw is een feit als Jani net één dag in Nederland is. Arina en hij ontmoeten elkaar via vrienden Ze is een jonge, blonde meid van 21 jaar. Na de kabelfabriek, werkt hij als arbeider in de haven. Dat is zwaar lichamelijk werk.
‘Je moet jong zijn om dit te durven,
en er samen helemaal voor gaan’
In 1975 nemen ze samen een grote stap en gaan ze als ondernemers aan de slag. Ze beginnen een snackbar in de Van Speykstraat, gaan een glorietijd tegemoet en beginnen vanuit het niets. De zaken gaan goed en de omzet groeit gestaag. Vanaf dag één gaat Arina er ook helemaal voor. Ze werken als een echt team. Jani gebruikt een Grieks spreekwoord om dit uit te drukken wat zoveel zegt dat ze samen kunnen lezen en schrijven. ‘Je moet jong zijn om dit te durven en er samen helemaal voor gaan’.
Na 11 jaar van Speykstraat kiezen ze een andere uitdaging. Op advies van vrienden pakt hij zijn oude vak weer op in de Pannekoekstraat. Jani heeft als veertienjarige jongen het vak al geleerd. De stap naar kledingatelier is daarom niet groot. Alhoewel hij in Griekenland ook maatpakken maakte, richt hij zich in Nederland meer op reparatie. Die vraag wordt steeds groter. Kleding wordt bijna niet meer thuis hersteld. De tijd van tweeverdieners breekt aan en je merkt een opkomst van kledingateliers.
‘In de fabriek ben je een nummer.
Als ondernemer ben je echt iemand’
‘Wat trekt je zo aan in het ondernemerschap?’, vraag ik. ’Daar is maar één woord voor en dat is vrijheid’. ‘Je hebt niemand boven je die zegt: “Doe dit en doet dat”. ‘In de fabriek ben je een nummer. Als ondernemer ben je echt iemand’.
De laatste 5 jaar huren ze het pand op de eendrachtsweg 33C in de wijk Cool. Ze krijgen een zoon en een dochter en gaan vaak op vakantie naar Griekenland. Ze kopen daar een tweede huis. Buiten de vakanties zijn ze eigenlijk altijd aan het werk. Ook als hij met pensioen kan, weet hij van geen ophouden. Wij hebben niets met AOW, zegt zijn vrouw resoluut. Als Jani niet ziek was geworden, had hij nu op 75-jarige leeftijd nog steeds gewerkt. We zijn echt in een gat gevallen en het gemis is daarom groot. Jani beschrijft het zo: ‘Bezig zijn is leuk. Je voelt je lekker, de dag gaat snel voorbij en je verdient er ook nog geld mee’
Dan sluit Hasan aan bij de tafel. Hij heeft even zijn handen vrij. Via internet heeft hij gereageerd op de advertentie om de Kleermakerij over te nemen. Hasan heeft, net als Jani, het vak op jonge leeftijd in Turkije geleerd. Na de basisschool heeft hij tot zijn 22e als kleermaker gewerkt en is toen in Parijs gaan werken in een modezaak. In het 11e arrondissement. Omdat zijn vrouw niet meer in Parijs wilde wonen, zijn ze naar Nederland gekomen.
‘Het is een heerlijk gevoel dat
de winkel wordt voortgezet’
Dat Hasan de zaak over heeft kunnen nemen is geweldig. Ook Jani vind het fantastisch. ‘Het is een heerlijk gevoel dat de winkel wordt voortgezet. ‘We hebben goed contact’, zegt Hasan. Dat blijkt ook als ze over het vak beginnen. Bij de vraag of het een moeilijk vak is, blijft het even stil en kijken ze elkaar aan. ‘Het is een moeilijk vak’. ‘Je moet geduld hebben, creatief zijn en je ogen goed gebruiken’. En het ‘type’ klant? Wie komt er hier zoal? Ook hierover zijn ze het beiden snel eens. Advocaten, rechters, dokters, dominees. Eigenlijk Jan en alleman. Iedereen heeft wel eens wat te vermaken. Hier kennen we geen rangen en standen.
Het soort reparaties is aan mode onderhevig. ‘Wij hebben weleens met opzet gaten in spijkerbroeken moeten maken’, zegt Arina. ‘En op dit moment is het smaller maken van broeken bij jonge mensen erg populair’, zegt Hasan.
Binnenkort gaan Jani en Arina voor onbepaalde tijd naar Griekenland naar hun tweede (t)huis. Dat blijft altijd trekken. ‘Daar kan ik nog wat bezig zijn in mijn groentetuin’. En Hasan? Die werkt hard door! Zes dagen in de week. Want een ondernemer zit nooit lang stil. Het ondernemerschap zit hem in het bloed.
Tekst: Cora de Roon
Beeld: Diana Mosterd
Wil je updates ontvangen? Klik hieronder.
Volg ons ook op facebook!
Kaya KledingreparatieEendrachtsweg 33C, Rotterdam
Telefoon 010 404 59 78
De openingstijden:
Maandag t/m vrijdag 9:15u–18:00u
Zaterdag : 9:15u–17:30u